Số La Mã hay chữ số La Mã là một hệ thống chữ số mang nguồn gốc từ Roma cổ đại, dựa theo chữ số Etruria. Hệ thống chữ số La Mã được sử dụng từ thời cổ đại và tới thời Trung Cổ, hệ thống chữ số này đã được chỉnh sửa và sử dụng cho tới ngày nay.
Ngày nay, số La Mã thường được sử dụng trong những bản kê, mặt đồng hồ, những trang nằm trước phần chính của một quyển sách, tam nốt hợp âm trong âm nhạc phân tích, việc đánh số ngày xuất bản của phim, những lãnh đạo chính trị tiếp nối nhau, hoặc trẻ em trùng tên, và việc đánh số cho một số hoạt động nào đó, như là Thế vận hội Olympic và giải Super Bowl… Để viết và đọc chữ số La Mã ko hề khó, bởi tất cả chúng đều đã mang những quy tắc nhất định, chiếc khó ở đây chính là phải nhớ được giá trị của những ký tự để phân biệt được chiếc nào lớn hơn nhỏ hơn, sau đó cùng trừ thêm. Trong bài viết dưới đây, Quản trị mạng sẽ hướng dẫn những bạn nhữngh viết cũng như đọc số La Mã sao cho đúng. Mời những bạn cùng theo dõi.
1. Các chữ số và nhữngh viết số La Mã
Trong dãy chữ số La Mã sẽ mang 7 chữ số cơ bản, từ đó người sử dụng mang thể cùng trừ sau cho ra con số mà bạn cần: I=1; V=5; X=10; L=50; C=100; D=500; M=1000
– Theo quy định chung, những chữ số I, X, C, M, sẽ ko được phép lặp lại quá 3 lần trên một phép tính. Còn những chữ số V, L, D chỉ được xuất hiện một lần duy nhất.
– Chữ số cơ bản được lặp lại 2 hoặc 3 lần biểu thị giá trị gấp 2 hoặc gấp 3.
Ví dụ:
I = 1; II = 2; III = 3
X = 10; XX = 20; XXX = 30
C = 100; CC = 200; CCC = 300
M = 1000; MM =2000; MMM = 3000
– Quy tắc viết số La Mã là phải cùng, trái trừ:
+ Chữ số thêm vào bên phải là cùng thêm (nhỏ hơn chữ số gốc) và tuyệt đối ko được thêm quá 3 lần số.
Ví dụ:
V = 5; VI = 6; VII = 7; VIII = 8
Nếu viết: VIIII = 9 (ko đúng), viết đúng sẽ là IX = 9
L = 50; LX = 60; LXX = 70; LXXX = 80
C = 100; CX = 110; CV =105
2238 = 2000 + 200 + 30 + 8 = MMCCXXXVIII
+ Những số viết bên trái thường là trừ đi, nghĩa là lđó số gốc trừ đi số đứng bên trái sẽ ra giá trị của phép tính. Dĩ nhiên số bên trái sẽ phải nhỏ hơn số gốc thì bạn mới mang thể thực hiện phép tính.
Ví dụ:
số 4 (4= 5-1) viết là IV
số 9 (9=10-1) Viết là IX
số 40 = XL; + số 90 = XC
số 400 = CD; + số 900 = CM
MCMLXXXIV = 1984
MMXIX = 2019
Khi sử dụng những chữ số I, V, X, L, C, D, M, và những nhóm chữ số IV, IX, XL, XC, CD, CM để viết số La Mã. Tính từ trái sang phải giá trị của những chữ số và nhóm chữ số giảm dần.
Ví dụ: MCMXCIX = một ngàn chín trăm chín chín.
2. Cách đọc số la mã
Như trên đã nói: Tính từ trái sang phải giá trị của những chữ số và nhóm chữ số giảm dần nên ta nhắm chữ số và nhóm chữ số hàng ngàn trước tới hàng trăm, hàng chục và hàng đơn vị (như đọc số tự nhiên).
Ví dụ: Số: 2222 = MMCCXXII: hàng ngàn: MM = 2000; hàng trăm: CC = 200; hàng chục: XX = 20; hàng đơn vị: II = 2. Đọc là: Hai ngàn hai trăm hai mươi hai.
Chú ý:
- Chỉ mang I mới mang thể đứng trước V hoặc X
- X sẽ được phép đứng trước L hoặc C
- C chỉ mang thể đứng trước D hoặc M
Đối với những số lớn hơn (4000 trở lên), một dấu gạch ngang được đặt trên đầu số gốc để chỉ phép nhân cho 1000:
Đối với những số rất lớn thường ko mang dạng thống nhất, mặc dù đôi lúc hai gạch trên hay một gạch dưới được sử dụng để chỉ phép nhân cho 1.000.000. Điều này mang nghĩa là X gạch dưới (X) là mười triệu.
Số La Mã ko mang số 0.
Dưới đây là bảng viết số la mã bạn mang thể tham khảo:
1 = I |
26 = XXVI |
51 = LI |
76 = LXXVI |
2 = II |
27 = XXVII |
52 = LII |
77 = LXXVII |
3 = III |
28 = XXVIII |
53 = LIII |
78 = LXXVIII |
4 = IV |
29 = XXIX |
54 = LIV |
79 = LXXIX |
5 = V |
30 = XXX |
55 = LV |
80 = LXXX |
6 = VI |
31 = XXXI |
56 = LVI |
81 = LXXXI |
7 = VII |
32 = XXXII |
57 = LVII |
82 = LXXXII |
8 = VIII |
33 = XXXIII |
58 = LVIII |
83 = LXXXIII |
9 = IX |
34 = XXXIV |
59 = LIX |
84 = LXXXIV |
10 = X |
35 = XXXV |
60 = LX |
85 = LXXXV |
11 = XI |
36 = XXXVI |
61 = LXI |
86 = LXXXVI |
12 = XII |
37 = XXXVII |
62 = LXII |
87 = LXXXVII |
13 = XIII |
38 = XXXVIII |
63 = LXIII |
88 = LXXXVIII |
14 = XIV |
39 = XXXIX |
64 = LXIV |
89 = LXXXIX |
15 = XV |
40 = XL |
65 = LXV |
90 = XC |
16 = XVI |
41 = XLI |
66 = LXVI |
91 = XCI |
17 = XVII |
42 = XLII |
67 = LXVII |
92 = XCII |
18 = XVIII |
43 = XLIII |
68 = LXVIII |
93 = XCIII |
19 = XIX |
44 = XLIV |
69 = LXIX |
94 = XCIV |
20 = XX |
45 = XLV |
70 = LXX |
95 = XCV |
21 = XXI |
46 = XLVI |
71 = LXXI |
96 = XCVI |
22 = XXII |
47 = XLVII |
72 = LXXII |
97 = XCVII |
23 = XXIII |
48 = XLVIII |
73 = LXXIII |
98 = XCVIII |
24 = XXIV |
49 = XLIX |
74 = LXXIV |
99 = XCIX |
25 = XXV |
50 = L |
75 = LXXV |
100 = C |
Xem thêm:
Các bạn đang xem tin tức tại Sưu tầm 24h – Chúc những bạn một ngày vui vẻ
Từ khóa: Hướng dẫn viết và đọc số la mã sao cho đúng