Blockchain là gì? Blockchain hoạt động như thế nào? Ưu, nhược điểm của blockchain? – Tin 24h

Blockchain là chủ đề đang vô cùng nóng trên toàn cầu hiện nay. Nó cùng với Bitcoin và tiền kỹ thuật số trở thành đề tài bàn luận trên rất nhiều mặt báo và trong những cuộc trò chuyện của mọi người. Tuy nhiên, lúc nói về blockchain vẫn còn nhiều tranh cãi. Có người lo lắng rằng Bitcoin sở hữu thể chỉ là bong bóng, nhiều người cho rằng kỹ thuật phía sau nó là một sự đột phá, và kỹ thuật đó sẽ tiếp tục con đường của mình cho tới lúc được chấp nhận và tích hợp với Internet.

Thậm chí, Jamie Dimon, CEO của JP Morgan, người đã gay gắt phản đối Bitcoin và gây ra nhiều lo lắng cho cùng đồng tiền kỹ thuật số cũng đã đồng ý rằng, kỹ thuật DLT (kỹ thuật sổ loại phân tán – distributed ledger technology) sở hữu tiềm năng rất lớn để thay đổi ngành tài chính và những ngành khác. Hơn nữa, JP Morgan cùng với nhiều ngân hàng đã tiến hành kiểm tra blockchain cho những trường hợp sử dụng khác nhau trong thực tế.

Vậy thì Blockchain thực chất là gì? Nó sở hữu thể ứng dụng vào những lĩnh vực nào trong thị trường và tại sao nó lại được quan tâm như vậy?

Lưu ý: Bài viết rất nhiều từ và hơi hại não, hãy uống một cốc nước và để đầu óc thật thoải mái trước lúc bạn sẵn sàng tìm hiểu về kỹ thuật blockchain này.

Blockchain là gì?

Blockchain là một sổ loại kỹ thuật số được phân chia hay dễ hiểu hơn là cơ sở dữ liệu trong một mạng. Sổ loại được chia sẻ cho những người tham gia vào mạng lưới. Điều này cho thđó rằng trong toàn bộ hệ thống ko phải chỉ sở hữu một vị trí duy nhất, một tài liệu sở hữu thể làm căn cứ đáng tin (authority) duy nhất, vì những lần sao chép cùng một phiên bản sổ loại được đặt ở nhiều nơi.

Tất cả những bản sao này được cập nhật lúc dữ liệu hoặc giao dịch mới được ghi vào blockchain thông qua sự đồng thuận của tất cả mọi người tham gia. Người đào sở hữu trách nhiệm phê duyệt những giao dịch và giám sát mạng bằng nhữngh giải quyết những công thức tinh vi với sự trợ giúp của máy tính. Nó là một hệ thống ngang hàng P2P, loại bỏ tất cả mọi khâu trung gian, làm tăng cường an ninh, minh bạch và sự ổn định cũng như tránh mức giá và lỗi do con người gây ra.

Bằng nhữngh cho phép phân phối những thông tin kỹ thuật số nhưng ko được sao chép, kỹ thuật blockchain đã tạo ra xương sống cho một loại hình Internet mới.

Trong cuốn sách Blockchain Revolution (2016), Don & Alex Tapscott đã nhận định rằng: “Blockchain là một sổ loại kỹ thuật số ko thể bị phá hỏng của những giao dịch kinh tế, sở hữu thể được lập trình để ghi lại ko chỉ những giao dịch tài chính mà sở hữu thể ghi lại tất cả mọi thứ sở hữu giá trị”.

Blockchain làm việc như thế nào?

Công nghệ blockchain sở hữu lẽ là phát minh tốt nhất từ chính Internet. Nó cho phép trao đổi giá trị mà ko cần sự tin tưởng hoặc chứng cứ làm tin. Hãy tưởng tượng bạn và tôi đặt cược 50$ cho thời tiết ngày mai ở San Francisco. Tôi đặt cược trời sẽ nắng, bạn cược là mưa. Hôm nay chúng ta sở hữu ba tùy mua để quản lý giao dịch này:

• Chúng ta sở hữu thể tin tưởng lẫn nhau. Mưa hoặc nắng, người thua sẽ trả 50 đô la cho người chiến thắng. Nếu chúng ta là bạn, đây sở hữu thể là một nhữngh hay để đặt cược. Tuy nhiên, dù là bạn bè hay người lạ thì vẫn ko thể dễ dàng trả tiền cho người kia.
• Chúng ta sở hữu thể biến tiền cược thành một hợp đồng. Với một hợp đồng tại chỗ, cả hai bên sẽ dễ phải trả tiền hơn, tuy nhiên, nếu một trong hai người quyết định ko trả, người chiến thắng sẽ phải trả thêm tiền để trang trải mức giá pháp lý và bản án sở hữu thể mất một thời gian dài. Đặc biệt với một lượng tiền mặt nhỏ, điều này dường như ko phải là nhữngh tối ưu để quản lý giao dịch.
• Chúng ta sở hữu thể nhờ tới một bên thứ ba trung lập. Mỗi người trong chúng ta đưa 50 đô la cho một người thứ ba, cô đó sẽ đưa tổng số tiền cho người chiến thắng. Nhưng, cô đó cũng sở hữu thể bỏ trốn với tất cả số tiền. Vì vậy, chúng ta sẽ mua một trong hai lựa mua thứ 1: tin tưởng hoặc hợp đồng.

Cả sự tin tưởng và hợp đồng đều ko phải là giải pháp tối ưu. Chúng ta ko thể tin tưởng vào người lạ và thực thi hợp đồng đòi hỏi thời gian và tiền bạc. Công nghệ blockchain là thú vị vì nó cung cấp cho chúng ta lựa mua thứ ba, an toàn, nhanh chóng và rẻ tiền.

Blockchain cho phép viết một vài dòng code, chương trình chạy trên blockchain, mà cả hai chúng ta gửi 50 đô la vào đó. Chương trình này sẽ giữ 100 đô la an toàn và kiểm tra thời tiết ngày mai một nhữngh tự động trên nhiều nguồn dữ liệu. Nắng hoặc mưa, nó sẽ tự động chuyển toàn bộ số tiền cho người chiến thắng. Mỗi bên sở hữu thể kiểm tra hợp đồng logic, và vì nó triển khai trên blockchain nên nó ko thể thay đổi hoặc ngừng lại. Nỗ lực này sở hữu thể là quá cao đối với một giao dịch 50 đô la, nhưng hãy tưởng tượng lúc bán nhà hoặc liên doanh.

Mục tiêu của phần này là để giải thích nhữngh blockchain hoạt động mà ko thảo luận về những khía cạnh kỹ thuật sâu, nhưng đủ để bạn sở hữu một ý tưởng chung về logic và cơ chế cơ bản.

Ứng dụng được biết tới và thảo luận nhiều nhất của kỹ thuật blockchain chính là Bitcoin. Một loại tiền tệ số sở hữu thể được sử dụng để trao đổi sản phẩm và dịch vụ, tương tự đồng đô la Mỹ (USD), Euro (EUR), đồng (Việt Nam) và những loại tiền tệ quốc gia khác. Hãy sử dụng ứng dụng thứ 1 của kỹ thuật blockchain này để tìm hiểu nhữngh hoạt động của nó.

Bitcoin là gì?

Một Bitcoin là một đơn vị tiền tệ kỹ thuật số của Bitcoin, tương tự đô la, bản thân nó ko sở hữu giá trị. Nó sở hữu giá trị vì chúng ta đồng ý trao đổi hàng hóa, dịch vụ để đổi lđó một lượng tiền lớn hơn dưới dự kiểm soát của chúng ta và chúng ta tin rằng người khác cũng sẽ làm như vậy.

Để theo dõi lượng Bitcoin mỗi người trong chúng ta sở hữu, blockchain sử dụng một sổ loại – file kỹ thuật số – theo dõi tất cả những giao dịch của Bitcoin.

Tập tin kỹ thuật số của Bitcoin đã được đơn thuần hoá

File này ko được lưu trữ trên máy chủ tập trung, tương tự ngân hàng hay trung tâm dữ liệu. Nó được phân tán trên toàn thế giới thông qua mạng máy tính, vừa lưu trữ dữ liệu, vừa thực hiện tính toán. Mỗi máy tính đại diện cho một nút của mạng blockchain và sở hữu một bản sao của file sổ loại.

Nếu David muốn gửi Bitcoin cho Sandra, anh ta sẽ phát một tin nhắn tới mạng nói rằng số lượng Bitcoin trong tài khoản của anh ta sẽ giảm xuống 5 BTC, và số tiền của tài khoản Sandra sẽ tăng lên theo cùng số lượng. Mỗi nút trong mạng sẽ nhận được thông báo và áp dụng giao dịch yêu cầu vào bản sao của sổ loại, do đó cập nhật số dư tài khoản.

Thực tế là sổ loại được duy trì bởi một nhóm những máy tính được kết nối chứ ko phải là một thực thể trung lập như ngân hàng:

• Trong hệ thống ngân hàng, chúng ta chỉ biết những giao dịch và số dư tài khoản của riêng mình, trên blockchain mọi người sở hữu thể thđó mọi giao dịch khác của người khác.
• Trong lúc bạn sở hữu thể tin tưởng vào ngân hàng của mình, mạng Bitcoin sẽ được phân phối và nếu sở hữu vấn đề gì đó ko sở hữu sự trợ giúp để gọi hoặc bất cứ ai để kiện.
• Hệ thống blockchain được thiết kế theo nhữngh mà ko cần sự tin tưởng, độ an toàn và độ tin cậy thu được thông qua những chức năng toán học lạ lùng và code.

Để sở hữu thể thực hiện những giao dịch trên blockchain, bạn cần một ví, một chương trình cho phép bạn lưu trữ và trao đổi Bitcoin. Vì chỉ sở hữu bạn mới sở hữu thể chi tiêu được Bitcoin của mình, mỗi chiếc ví được bảo vệ bởi một phương pháp mật mã lạ lùng, sử dụng một cặp khóa riêng biệt khác nhau nhưng sở hữu kết nối: một khoá riêng tư (private) và công khai (public).

Nếu một thông điệp được mã hoá bằng khóa công khai cụ thể, chỉ chủ nhân của khóa riêng tư đã ghép nối mới sở hữu thể giải mã và đọc tin nhắn. Mặt khác, nếu bạn mã hóa tin nhắn bằng khóa cá nhân của bạn, chỉ sở hữu thể sử dụng khóa công khai được ghép nối để giải mã nó. Khi David muốn gửi Bitcoin, anh ta cần phát một tin nhắn được mã hóa bằng khoá riêng của ví của anh ta, vì vậy anh ta và chỉ sở hữu anh ta mới sở hữu thể sử dụng Bitcoin mà anh ta sở hữu, vì David là người duy nhất biết chìa khóa riêng của anh ta cần để mở ví của mình. Mỗi nút trong mạng sở hữu thể kiểm tra chéo yêu cầu giao dịch tới từ David bằng nhữngh giải mã thông báo yêu cầu giao dịch với khóa công khai của ví của anh ta.

Khi mã hóa yêu cầu giao dịch với khóa riêng tư của ví của bạn, bạn sẽ tạo ra một chữ ký số được sử dụng bởi những máy tính trong mạng blockchain để kiểm tra lại nguồn và tính xác thực của giao dịch. Chữ ký số là một chuỗi văn bản, là kết quả của việc kết hợp yêu cầu giao dịch và khóa riêng tư của bạn, vì vậy nó ko thể được sử dụng cho những giao dịch khác. Nếu bạn thay đổi một ký tự trong thông báo yêu cầu giao dịch, chữ ký số sẽ thay đổi, do đó ko kẻ tấn công tiềm ẩn nào sở hữu thể thay đổi yêu cầu giao dịch của bạn hoặc thay đổi lượng Bitcoin bạn đang gửi.

Mã hoá giao dịch chữ ký số đơn thuần hóa

Để gửi Bitcoin, bạn cần phải chứng minh rằng mình sở hữu khóa riêng của một ví cụ thể, vì cần sử dụng nó để mã hóa thông báo yêu cầu giao dịch. Lưu ý rằng, bạn chỉ phát thông báo sau lúc nó đã được mã hóa, nên ko bao giờ phải tiết lộ khóa riêng.

Mỗi nút trong blockchain đang giữ một bản sao của sổ loại. Vì vậy, làm thế nào một nút biết số dư tài khoản của bạn là bao nhiêu? Hệ thống blockchain ko theo dõi những số dư tài khoản, nó chỉ ghi lại từng giao dịch được yêu cầu. Sổ sách trên thực tế ko theo dõi số dư, nó chỉ theo dõi mọi giao dịch được phát đi trong mạng Bitcoin. Để biết số dư trong ví của bạn, bạn cần phải phân tích và xác minh tất cả những giao dịch đã từng diễn ra trên toàn bộ mạng kết nối với ví của mình.

Sổ loại Bitcoin

Xác minh số dư này được thực hiện nhờ liên kết tới những giao dịch trước đó. Để gửi 10 Bitcoin cho John, Mary phải tạo yêu cầu giao dịch bao gồm những liên kết tới những giao dịch tới (số tiền nhận được) trước đó sở hữu tổng số dư bằng hoặc vượt quá 10 Bitcoin. Các liên kết này được gọi là đầu vào, những nút trong mạng sẽ xác minh rằng tổng số tiền của những giao dịch này bằng hoặc vượt quá 10 Bitcoin và những đầu vào này chưa được chi tiêu. Trên thực tế, mỗi lần bạn tham chiếu những đầu vào trong một giao dịch được xem là ko hợp lệ trong bất kỳ giao dịch nào trong tương lai. Tất cả được thực hiện tự động trong ví của Mary và kiểm tra lại bởi những nút mạng Bitcoin, cô đó chỉ gửi một giao dịch 10 BTC tới ví của John sử dụng khóa công khai của anh đó.

Cấu trúc yêu cầu giao dịch Bitcoin

Vậy, làm thế nào hệ thống sở hữu thể tin tưởng giao dịch đầu vào và xem xét chúng sở hữu giá trị? Nó kiểm tra tất cả những giao dịch trước đó sở hữu tương quan với ví bạn sử dụng để gửi Bitcoin thông qua những tham chiếu và đầu vào. Để đơn thuần hóa và đẩy nhanh quá trình xác minh, một bản ghi lạ lùng về những giao dịch ko được sử dụng sẽ được giữ bởi những nút mạng. Nhờ kiểm tra bảo mật này, bạn ko thể tiêu gấp đôi số Bitcoin nhận được.

Tất cả những code để thực hiện giao dịch trên mạng Bitcoin là mã nguồn mở, điều này sở hữu nghĩa là bất cứ ai sở hữu máy tính xách tay và một kết nối Internet đều sở hữu thể thực hiện giao dịch. Tuy nhiên, nếu sở hữu một lỗi trong code được sử dụng để phát thông báo yêu cầu giao dịch, Bitcoin liên quan sẽ bị mất vĩnh viễn. Hãy nhớ rằng vì mạng được phân phối, nên ko sở hữu dịch vụ tư vấn khách hàng nào để gọi cũng như bất cứ ai sở hữu thể giúp bạn khôi phục lại giao dịch bị mất hoặc mật khẩu ví bạn đã quên. Vì nguyên nhân này, nếu bạn quan tâm tới giao dịch trên mạng Bitcoin, bạn nên sử dụng mã nguồn mở và phiên bản chính thức của ứng dụng ví Bitcoin (chẳng hạn như Bitcoin Core) và để lưu mật khẩu của ví của bạn hoặc khóa riêng tư vào kho lưu trữ rất an toàn.

Những đặc điểm chính của BlockChain

Một cơ sở dữ liệu phân tán

Hãy tưởng tượng một bảng tính được nhân đôi hàng ngàn lần thông qua mạng lưới máy tính, mạng lưới này được thiết kế để cập nhật thường xuyên bảng tính đó là bạn đã sở hữu thể hiểu được cơ bản về blockchain.

Thông tin được tổ chức trên một blockchain tồn tại dưới dạng cơ sở dữ liệu được chia sẻ và hòa hợp liên tục. Đây là nhữngh để sử dụng mạng với những tiện dụng rõ ràng. Cơ sở dữ liệu blockchain ko được lưu trữ ở duy nhất một vị trí nào, nghĩa là những bản ghi được lưu trữ một nhữngh công khai, dễ kiểm chứng. Không sở hữu một phiên bản tập trung nào của cơ sở dữ liệu này tồn tại, nên hacker cũng chẳng sở hữu cơ hội nào để tấn công nó. Blockchain được lưu trữ bởi hàng triệu máy tính cùng lúc, dữ liệu của nó sở hữu thể truy cập bởi bất cứ ai trên Internet.

Blockchain tương tự Google Docs

Cách chia sẻ tài liệu thông thường lúc cùng tác là gửi tài liệu Microsoft Word cho một người khác qua email và yêu cầu họ sửa nó. Vấn đề trong trường hợp này là bạn cần phải đợi cho tới lúc nhận được một bản sao lưu được gửi trở lại thì mới sở hữu thể xem hoặc thực hiện những thay đổi khác, vì đã bị khóa quyền chỉnh sửa cho tới lúc người cùng tác của bạn hoàn tất việc chỉnh sửa. Đó là nhữngh cơ sở dữ liệu hiện tại đang hoạt động. Hai chủ sở hữu ko thể cùng chỉnh sửa một bản ghi cùng một lúc. Đó là nhữngh những ngân hàng duy trì số dư và số chuyển khoản, họ nhanh chóng khóa quyền truy cập (hoặc giảm số dư) trong lúc thực hiện chuyển khoản, rồi sau đó cập nhật tài khoản và mở lại quyền truy cập (hoặc cập nhật lại). Với Google Docs thì khác, cả hai bên đều sở hữu quyền truy cập đồng thời vào cùng một tài liệu và phiên bản duy nhất của tài liệu đó luôn hiển thị cho cả hai. Nó tương tự sổ loại được chia sẻ, nhưng nó là một tài liệu được chia sẻ. Phần phân tán chỉ hoạt động lúc chia sẻ liên quan tới một số người.

Lược dịch từ ý kiến của William Mougayar, cố vấn liên doanh, nhà kinh doanh 4x, nhà tiếp thị, chuyên gia chiến lược và chuyên gia blockchain.

Tính bền vững của blockchain

Công nghệ blockchain tương tự Internet vì nó sở hữu một sức mạnh được tích hợp sẵn. Bằng nhữngh lưu trữ những khối thông tin giống nhau trên mạng lưới của mình, blockchain ko thể:

• Bị kiểm soát bởi bất kỳ một thực thể nào
• Không sở hữu điểm thiếu sót, lỗi duy nhất nào.

Bitcoin được phát hành vào năm 2008, kể từ đó, blockchain Bitcoin được vận hành, hoạt động mà ko sở hữu sự gián đoạn đáng kể nào. Đến này, bất kỳ vấn đề nào liên quan tới Bitcoin là do hack hoặc quản lý kém. Nói nhữngh khác, những vấn đề này tới từ ý định xấu và lỗi của con người, ko phải là những sai sót tự thân của Bitcoin.

Internet đã chứng minh được độ bền trong sắp 30 năm. Đây là bản ghi theo dõi tốt cho kỹ thuật blockchain lúc nó tiếp tục được phát triển.

Minh bạch và ko thể bị phá vỡ

Mạng lưới blockchain tồn tại trong trạng thái của sự thỏa thuận, tự động kiểm tra 10 phút một lần. Một loại hệ sinh thái tự kiểm soát giá trị kỹ thuật số, mạng lưới sẽ điều hòa mọi giao dịch xảy ra trong khoảng 10 phút. Mỗi nhóm giao dịch này được gọi là khối. Hai đặc tính quan trong được rút ra từ đây:

• Minh bạch: Dữ liệu được nhúng trong mạng như một khối, công khai.
• Nó ko bị thể bị hỏng: Khi thay đổi bất kỳ đơn vị thông tin nào trên blockchain sở hữu nghĩa là sử dụng một lượng lớn máy tính để ghi đè lên toàn bộ mạng.

Về lý thuyết, điều này sở hữu thể xảy ra. Trong thực tế, nó ko xảy ra. Ví dụ, việc kiểm soát hệ thống để chiếm lđó Bitcoin sẽ làm cho giá trị của nó bị hủy hoại.

Một mạng lưới những nút

Một mạng lưới những nút tính toán tạo thành blockchain. Nút ở đây là máy tính được kết nối với mạng blockchain, sử dụng client để thực hiện nhiệm vụ xác nhận và chuyển tiếp những giao dịch. Nút sẽ nhận được một bản sao của blockchain, được tải tự động lúc tham gia mạng lưới blockchain.

Các nút này cùng nhau tạo ra một mạng lưới cấp 2 mạnh mẽ, một góc nhìn hoàn toàn khác về nhữngh mà Internet sở hữu thể hoạt động. Mỗi nút là một “quản trị viên” của mạng blockchain và tự động tham gia vào mạng, động lực cho việc tham gia này chính là cơ hội giành được Bitcoin.

Nút còn được gọi là đào Bitcoin, nhưng thuật ngữ này sở hữu chút nhầm lẫn. Trong thực tế, mỗi người đang khó để giành Bitcoin bằng nhữngh giải quyết những câu đố. Bitcoin là “lẽ sống” của blockchain ngay từ lúc nó được hình thành. Bitcoin mới chỉ được công nhận như một phần rất nhỏ trong số những tiềm năng của kỹ thuật blockchain.

Có khoảng 700 loại tiền kỹ thuật số tương tự như Bitcoin, ngoài ra còn sở hữu rất nhiều những biến thể của khái niệm blockchain ban đầu hiện đang hoạt động hoặc đang được phát triển.

Ý tưởng về phân quyền

Theo thiết kế, blockchain là một kỹ thuật được phân quyền. Bất cứ điều gì xảy ra trên đó đều là chức năng của mạng. Một số gợi ý rất cần thiết bắt nguồn từ điều này. Nhờ tạo ra nhữngh mới để xác nhận giao dịch mà những khía cạnh của thương mại truyền thống sở hữu thể trở nên ko cần thiết. Ví dụ như những giao dịch trên thị trường chứng khoán sở hữu thể thực hiện cùng lúc trên blockchain, hoặc sở hữu thể lưu trữ tài liệu tương tự sổ đỏ, hoàn toàn công khai. Và sự phân quyền đã trở thành hiện thực.

Mạng máy tính toàn cầu sử dụng kỹ thuật blockchain để cùng quản lý cơ sở dữ liệu, ghi lại những giao dịch của Bitcoin. Tức là, Bitcoin được quản lý bởi mạng của nó và ko một ai là trung tâm cả. Phân quyền sở hữu nghĩa là mạng lưới hoạt động dựa trên cơ sở người sử dụng hay P2P. Các hình thức hợp tác tập thể sở hữu thể thực hiện chỉ mới bắt đầu được nghiên cứu.

Tăng cường bảo mật

Nhờ lưu trữ dữ liệu trên mạng của mình, blockchain loại bỏ những rủi ro đi kèm với dữ liệu được tổ chức tập trung. Mạng của nó ko sở hữu những điểm dễ bị tổn thương. Trong lúc đó, vấn đề bảo mật trên Internet thì ngày càng trở nên phức tạp. Chúng ta đều dựa vào hệ thống username/password để bảo vệ danh tính và tài sản của mình trên mạng, nhưng hệ thống này vẫn sở hữu nhiều khả năng bị phá vỡ. Phương pháp bảo mật của blockchain sử dụng kỹ thuật mã hóa với cặp khóa public/private. Khóa public (một chuỗi dài những số ngẫu nhiên) là địa chỉ của người sử dụng trên blockchain. Bitcoin gửi qua mạng sẽ được ghi nhận thuộc về địa chỉ đó. Khóa private tương tự mật khẩu, cho phép chủ sở hữu truy cập vào Bitcoin hoặc những tài sản kỹ thuật số khác. Lưu trữ dữ liệu trên blockchain và nó sẽ ko bị hư hỏng. Điều này là sự thật, mặc dù bảo vệ tài sản kỹ thuật số của bạn sẽ yêu cầu bảo mật khóa private bằng nhữngh in ra, tạo ví kỹ thuật số để đựng tương tự ví đựng tiền giđó.

Blockchain sở hữu thể sử dụng ở đâu?

Danh sách này được lđó từ bài viết “What is Blockchain Technology? A Step-by-Step Guide For Beginners” trên blockgeeks.com, mình đã lược bớt một số vì quá dài và khó hiểu, dưới đây là những gì còn lại:

Hợp đồng thông minh

Các sổ loại được phân chia cho phép mã hóa những hợp đồng đơn thuần, sẽ được thực thi lúc những điều kiện nhất định được thỏa mãn. Ethereum là một dự án blockchain mã nguồn mở, được xây dựng lạ lùng để hoàn thành yêu cầu này. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu phát triển, Ethereum sở hữu tiềm năng để tận dụng lợi thế của blockchain trên một quy mô lớn hơn như thế rất nhiều.

Ở cấp độ phát triển hiện tại của kỹ thuật, hợp đồng thông minh sở hữu thể được lập trình để thực hiện những chức năng đơn thuần. Ví dụ, một giao dịch phát sinh sở hữu thể được thanh toán lúc công cụ tài chính hoàn thành một số tiêu chuẩn, với việc sử dụng kỹ thuật blockchain và Bitcoin cho phép thanh toán tự động, ko cần sự tham gia của con người hay bên trung gian làm chứng.

Kinh tế chia sẻ

Với những liên doanh như Uber, AirBnB, nền kinh tế chia sẻ đã chứng minh được những thành công ban đầu. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, người sử dụng muốn thuê dịch vụ chia sẻ xe phải dựa vào một trung gian là Uber. Bằng nhữngh cho phép thanh toán ngang hàng, blockchain mở ra một cánh cửa mới để tạo sự tương tác trực tiếp giữa những bên, kết quả sẽ dẫn tới kinh tế chia sẻ được thực sự phân quyền.

Ví dụ, OpenBazaar sử dụng blockchain để tạo eBay ngang hàng. Tải ứng dụng về máy tính, bạn sở hữu thể giao dịch với nhà cung cấp OpenBazaar mà ko phải trả lệ phí giao dịch. Phong nhữngh “ko sở hữu quy tắc” của giao thức nghĩa là danh tiếng cá nhân trong tương tác kinh doanh còn rất cần thiết hơn cả bản thân tương tác đó trên eBay.

Mở rộng thị trường gọi vốn

Các sáng kiến thu hút vốn thêm vốn như Kickstarter và Gofundme đang “dọn đường” cho nền kinh tế ngang hàng mới nổi này. Những trang web kể trên đã cho thđó mọi người muốn sở hữu tiếng nói trực tiếp trong việc phát triển sản phẩm. Blockchain đưa việc làm này lên một cấp độ mới nhờ sở hữu khả năng tạo ra nguồn vốn mạo hiểm nhiều hơn cho những startup.

Năm 2016, đã sở hữu một minh chứng cho điều này. DAO (Decentralized Autonomous Organization), dựa trên Ethereum, đã gây vốn được 200 triệu USD chỉ trong vòng 2 tháng. Những người tham gia mua DAO được vote trên một hợp đồng thông minh về thêm vốn mạo hiểm (quyền vote dựa trên số DAO họ đang nắm giữ). Số tiền mà dự án thu được đã chứng minh, dự án được đưa ra ko cần thẩm định rủi ro. Như vậy, sở hữu thể thđó rằng, blockchain sở hữu tiềm năng để mở ra một mô hình mới cho hợp tác kinh tế.

Quản trị

Bằng nhữngh tạo ra những kết quả minh bạch và sở hữu thể truy cập công khai, kỹ thuật cơ sở dữ liệu phân tán sở hữu thể mang lại sự minh bạch đầy đủ cho cuộc bầu cử hay bất cứ hình thức thăm dò nào khác. Những hợp đồng thông minh dựa trên Ethereum sẽ giúp tự động hóa toàn bộ quá trình.

Ứng dụng như Boardroom, cho phép tổ chức ra quyết định trên blockchain, nhờ đó giúp quá trình quản trị liên doanh trở nên minh bạch, kiểm chứng được tài sản số, sự công bằng hay những thông tin nội bộ.

Kiểm tra chuỗi cung ứng

Người tiêu sử dụng ngày càng muốn biết rằng sở hữu bao nhiêu phần trăm sự thật trong những tuyên bố về tiêu chuẩn sản phẩm của những liên doanh. Blockchain cung cấp nhữngh thức xác nhận dễ dàng rằng những sản phẩm chúng ta mua là hàng hiệu. Tính minh bạch đi kèm với dấu thời gian dựa trên blockchain của ngày tháng, vị trí – ví dụ, trên viên kim cương, sẽ tương ứng với số sản phẩm.

Ở Anh sở hữu thể kiểm tra nguồn gốc xuất xứ của những mặt hàng tiêu sử dụng thông qua chuỗi cung ứng. Sử dụng blockchain Ethereum, dự án thí điểm kiểm tra chất lượng đảm bảo rằng cá được bán trong những nhà hàng Sushi của Nhật đã được những nhà cung cấp cá ở Indonesia khai thác đúng nhữngh.

Lưu trữ file

Việc lưu trữ phân quyền trên Internet mang lại những tiện dụng rõ rệt. Phân phối dữ liệu trong toàn mạng giúp bảo về những file ko bị tấn công hoặc bị mất.

Inter Planetary File System (IPFS) giúp dễ dàng khái niệm hóa nhữngh thức một trang web phân tán sở hữu thể hoạt động. Tương tự như nhữngh bittorrent di chuyển dữ liệu trên Internet, IPFS sẽ loại bỏ nhu cầu về những mối quan hệ giữa máy chủ, máy khách. Một mạng Internet được tạo thành từ những trang web phân tán hoàn toàn sở hữu khả năng tăng vận tốc truyền file và thời gian stream. Sự cải tiến này ko chỉ thuận tiện mà còn là một nâng cấp cần thiết cho những hệ thống phân phối nội dung trên web hiện đang quá tải.

Dự đoán thị trường

Sự chính xác của một sự kiện sẽ cao hơn lúc sở hữu càng nhiều dự đoán về xác suất của sự kiện đó, điều này đã được chứng minh. Những sai lệch chưa được khảo sát sở hữu thể dẫn tới những phán đoán sai lầm. Việc lđó ý kiến trung bình từ những dự đoán sẽ giúp triệt tiêu bớt những sai lệch đó. Đã sở hữu những ứng dụng thứ 1 áp dụng blockchain trong việc dự đoán thị trường. Ví dụ như Augur, ứng dụng dự đoán thị trường còn đang trong giai đoạn phát triển. Nó đưa ra lời đề nghị chia sẻ về kết quả của những sự kiện trong thế giới thực. Người tham gia sở hữu thể kiếm tiền bằng nhữngh mua vào những dự đoán chính xác. Càng nhiều cổ phiếu được mua vào theo dự đoán đúng, số tiền nhận được càng cao. Với một khoản thêm vốn nhỏ (ít hơn 1$), bất kỳ ai cũng sở hữu thể đặt câu hỏi, tạo một thị trường dựa trên kết quả dự đoán và thu được một nửa tổng số phí giao dịch mà thị trường tạo ra.

Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ

Như bạn đã biết, thông tin kỹ thuật số sở hữu thể bị sao chép vô hạn và phân phối rộng rãi nhờ Internet. Điều này đã giúp người sử dụng web trên toàn cầu sở hữu một mỏ vàng nội dung miễn phí. Tuy nhiên, chủ sở hữu bản quyền thì ko may mắn như vậy, họ mất quyền kiểm soát sở hữu trí tuệ và số tiền lẽ ra phải thuộc về họ từ quyền đó. Hợp đồng thông minh sở hữu thể bảo vệ bản quyền và tự động hóa việc bán những tác phẩm trực tuyến, loại bỏ nguy cơ sao chép, phân phối lại.

Mycelia sử dụng blockchain để tạo một hệ thống phân phối nhạc ngang hàng. Được sáng lập bởi ca sĩ kiêm nhạc sĩ người Anh, Imogen Heap, Mycelia cho phép nhạc sĩ bán bài hát trực tiếp cho khán giả cũng như những mẫu giđó phép cho người sản xuất và chia lợi nhuận cho nhạc sĩ, ca sĩ, tất cả những chức năng này được thực hiện tự động hóa bằng những hợp đồng thông minh.

Internet of Things (IoT)

Nếu chưa biết về Internet of Things, bạn đọc tại đây nhé (Internet of Things – IoT hay Mạng lưới vạn vật kết nối là gì?). Hiểu nôm na, IoT là việc quản lý mạng lưới kiểm soát của một số loại thiết bị điện tử, ví dụ như nhiệt độ ko khí trong nhà kho. Hợp đồng thông minh sở hữu thể tự động hóa việc quản lý hệ thống này từ xa. Một sự kết hợp của ứng dụng, cảm biến và mạng sẽ tạo điều kiện trao đổi dữ liệu giữa những mục tiêu và cơ chế vận hành. Kết quả làm tăng hiệu quả làm việc của hệ thống và cắt giảm mức giá theo dõi.

Các nhà sản xuất lớn nhất trong lĩnh vực sản xuất, kỹ thuật và viễn thông đều đang tranh giành ngôi vị thống trị của IoT. Hãy nghĩ tới Samsung, IBM, AT&T. Việc tăng dung tích cơ sở hạ tầng hiện sở hữu được kiểm soát bởi con người bằng ứng dụng IoT sẽ thực hiện nhiệm vụ từ dự đoán những bộ phận cơ khí tới thống kê dữ liệu và quản lý máy móc tự động trên quy mô lớn.

Quản lý danh tính

Nhu cầu xác thực danh tính trên web ngày càng trở nên bức thiết, nhất là đối với những giao dịch tài chính trực tuyến. Những giải pháp hiện sở hữu để phục vụ nhu cầu này chưa thực sự thông minh. Với blockchain, chúng ta sẽ sở hữu những phương pháp tăng để chứng minh mình là ai, cùng với khả năng số hóa tài liệu cá nhân. Như trên đã nói, trong nền kinh tế chia sẻ hay những giao dịch kinh doanh, một danh tính tốt là vô cùng rất cần thiết.

Phát triển những tiêu chuẩn nhận diện kỹ thuật số là một quá trình rất phức tạp. Bên cạnh những thách thức về kỹ thuật, một giải pháp nhận diện trực tuyến phổ quát đòi hỏi sự hợp tác giữa những cá nhân và chính phủ. Thêm vào đó là cần phải điều hướng hệ thống pháp luật ở những quốc gia khác nhau và vấn đề trở nên khó khăn theo cấp số nhân. Thương mại điện tử trên Internet hiện tại dựa trên chứng nhận SSL (khóa màu xanh lá cây nhỏ trên trình duyệt) cho những giao dịch bảo mật trên web. Nếu blockchain được áp dụng thì mọi việc sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.

AML và KYC

Blockchain sở hữu tiềm năng mạnh mẽ trong vấn đề Anti-money laundering (AML) – chống rửa tiền và know your customer (KYC) – biết khách hàng của bạn. Hiện tại, những tổ chức tài chính phải thực hiện quy trình nhiều bước, đòi hỏi nhiều lao động để tìm kiếm khách hàng mới. Chi phí cho KYC sở hữu thể giảm xuống thông qua việc xác minh khách hàng đồng thời tăng hiệu quả giám sát và phân tích.

Polycoin, một startup sở hữu AML và KYC, liên quan tới việc phân tích những giao dịch. Những giao dịch được xác định là đáng ngờ được chuyển tiếp tới những bộ phận liên quan. Tradle, một startup khác đang phát triển ứng dụng sở hữu tên Trust in Motion (TiM). Được mô tả như “Instagram cho KYC”, TiM cho phép khách hàng chụp ảnh nhanh những tài liệu chính (hộ chiếu, hóa đơn điện nước, v.v…). Sau lúc được ngân hàng xác minh, dữ liệu này sẽ được lưu trữ như mật mã trên blockchain.

Giao dịch chứng khoán

Khả năng của blockchain trong thị trường chứng khoán đang được kiểm tra mạnh mẽ. Khi thực hiện ngang hàng, xác nhận giao dịch trở nên sắp như tức thời. Nhờ vậy, những khâu trung gian như kiểm toán viên, người lưu ký,… sở hữu thể được loại bỏ.

Hệ thống lưới vi mô lân cận (Neighbourhood Microgrid)

Công nghệ blockchain cho phép mua và bán năng lượng tái tạo, được tạo ra bởi những lưới vi mô lân cận. Khi những tấm pin mặt trời làm cho năng lượng dư thừa, những hợp đồng thông minh dựa trên Ethereum sẽ tự động phân phối lại nó.

Những bất lợi lúc sử dụng Blockchain

Blockchain ko phải là một phép màu hay toàn là những điều quyến rũ, nó cũng sở hữu những trở ngại nhất định mà trong tương lai sắp chúng ta cần phải khắc phục. Những quảng cáo hoặc lời thổi phồng xung quanh blockchain sở hữu thể làm cho nhiều người mù quáng, ko nhìn thđó sự thật rất rõ ràng rằng, blockchain tồn tại những bất lợi lúc sử dụng làm cho những ngành công nghiệp phải tìm nhữngh tránh nó trước lúc sở hữu thể áp dụng trên quy mô lớn.

Rất tốn điện

Vì mỗi blockchain đã sao chép chính mình tới mọi nút trên blockchain nên đã tạo ra một số lượng lớn những sự dư thừa. Mỗi lần giao dịch Bitcoin được thực hiện, nó được xác nhận nhiều lần vì sở hữu nhiều nút trên mạng. Quy trình này sử dụng rất nhiều điện. Các blockchain tư nhân sở hữu thể ko bị ảnh hưởng nhiều vì họ sở hữu thể giới hạn những blockchain tới một số ít máy tính. Tuy nhiên, nếu là ngân hàng, phải xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi phút trên toàn cầu, thì đây sẽ là vấn đề lớn.

Tốn ko gian lưu trữ

Ngay trên sự thật, để vận hành một nút trên blockchain Bitcoin, bạn phải tải xuống 60GB dữ liệu. Sẽ như thế nào nếu dữ liệu là 1 Terabyte? Nếu thị trường Bitcoin phát triển mạnh, sẽ sở hữu nhiều blockchain với dung lượng hàng Terabyte xuất hiện trong thực tế. Khi đó, chỉ sở hữu những trang trại máy chủ và những người thực sự quan tâm tới việc thương mại hóa tiền kỹ thuật số quy mô lớn, mới sở hữu thể vận hành toàn bộ những nút. Điều này sẽ tạo ra một mạng lưới tập trung, vốn được coi là một sự phân quyền kỳ lạ.

Tính ko thể bị phá vỡ cũng sở hữu nhược điểm của nó

Giả sử bạn sở hữu một chiếc ví trên mạng, bạn bị mất chìa khóa chứng thực để mở ví đó. Không sở hữu liên kết để reset mật khẩu, ko sở hữu hotline tư vấn. Bạn mất toàn bộ số tiền trong ví. Không sở hữu sự thu hồi. Bạn mất trắng.

Nếu biết nhữngh xử lý dữ liệu một nhữngh sở hữu trách nhiệm, bạn sẽ ko gặp phải điều giả sử ở trên. Tiền của bạn vẫn sẽ ở trong túi của bạn, và tất nhiên, bạn sở hữu toàn quyền kiểm soát nó. Nhưng quyền lực luôn đi đôi với trách nhiệm, điều mà ko phải ai cũng hiểu được. Những người như thế chính là nguyên nhân làm cho cho 1/4 số Bitcoin trên trái đất biến mất mãi mãi.

Nếu bạn đặt một thứ gì đó lên blockchain, bạn phải thật vững chắc chắn là mình sẽ ko hối hận. Vì giao dịch một lúc được thực hiện sẽ ko thể đảo ngược, hay làm lại. Nó sẽ ở trên blockchain mãi mãi, theo đúng nghĩa đen luôn.

Blockchain và Internet

Ngày nay chúng ta sở hữu thể phân chia thời đại kỹ thuật tiên tiến thành hai giai đoạn lạ lùng: Trước Internet và sau Internet, đây là nhữngh mà World Wide Web bị phá vỡ. Sự bùng nổ Internet đã làm thay đổi nhữngh chúng ta thực hiện những giao dịch, liên lạc, chia sẻ thông tin, quảng bá kinh doanh, giải trí, nghiên cứu,…

Bạn sẽ nghĩ rằng tất cả mọi thứ chúng ta đang làm trên sự thật sắp như là phải kết nối Internet. Vâng, nhiều chuyên gia thích suy nghĩ rằng kỹ thuật blockchain sở hữu tiềm năng để tạo ra một cuộc nhữngh mạng tương tự Internet đã từng.

Dưới đây là một số khía cạnh của blockchain mà rất giống với Internet vào những năm trước 2000:

• Các chuyên gia đồng ý và hướng chúng ta nhắm blockchain, rằng nó sở hữu tiềm năng để thay đổi hầu hết mọi thứ.
• Những liên doanh lớn đang thêm vốn vào blockchain và thử nghiệm nó cho những trường hợp sử dụng khác nhau, với những phản hồi rất tích cực về khả năng sử dụng của nó.
• Người ta thêm vốn vào hầu hết những dự án liên quan tới blockchain. Ví dụ, Bioptix, một liên doanh niêm yết trên NASDAQ đã đổi tên thành Riot Blockchain và ngay lập tức giá cổ phiếu đã tăng lên 20%. Ở Anh, một liên doanh thêm vốn đã đổi tên từ On-line Plc thành On-line Blockchain và giá cổ phiếu của nó đã sở hữu lúc nhảy lên tới 394%.
• Không sở hữu cơ sở hạ tầng blockchain ở cấp độ toàn cầu hay quốc tế, nhưng sự thu hút và số lượng người lao vào thí điểm thì rất lớn.
• Mọi người ko thực sự hiểu nó là gì, nhưng họ vững chắc chắn nó sở hữu thể thay đổi thị trường của chúng ta.

Liệu lịch sử sở hữu lặp lại?

Một số chuyên gia đã đưa ra danh sách dài những điểm tương đồng giữa hai thời đại và hai hiện tượng, một số chuyên gia lại cảnh báo rằng blockchain sở hữu thể sẽ sở hữu kết cục tương tự bong bóng dot com vào năm 1999, sau đó mới đạt tới thời điểm chín muồi lúc nó được chấp nhận rộng rãi. Điều này sở hữu nghĩa rằng, blockchain tạo điều kiện cho những tài sản bị định giá quá cao, sở hữu thể gây ra sự điều chỉnh thị trường trong tương lai, làm ảnh hưởng tới nhiều liên doanh và toàn bộ ngành.

Chúng ta ko biết trước tương lai sẽ như thế nào, nhưng bất chấp sự thay đổi, khủng hoảng từ năm 1999, Internet đã ko biến mất, nó vẫn tiếp tục con đường của mình bằng nhữngh định hình toàn bộ ngành công nghiệp. Điều tương tự rất sở hữu thể cũng sẽ xảy ra với kỹ thuật blockchain.

Blockchain thực sự sở hữu thể biến đổi thị trường, vì chúng ta sở hữu thể kiểm soát được mọi giao dịch, hợp đồng hoặc bất kỳ sự di chuyển nào trong mạng. Chúng ta sở hữu thể làm cho những giao dịch và quy trình P2P trở nên minh bạch, được bảo mật với sự trợ giúp của mật mã, sở hữu dấu thời gian và dễ theo dõi. Điều này khác với Internet ngày nay, nơi những trung gian đóng vai trò rất cần thiết. Các liên doanh như Facebook, Google, chính phủ, ngân hàng, liên doanh kỹ thuật cao đều là những trung gian ảnh hưởng tới thông tin và quy trình trong mạng Internet. Blockchain loại bỏ những trung gian như vậy vì tiện dụng của tất cả mọi người.

Bài viết tham khảo từ những nguồn:

• https://medium.com/@micheledaliessi/how-does-the-blockchain-work-98c8cd01d2ae
• https://blockgeeks.com/guides/what-is-blockchain-technology/
• https://blog.iqoption.com/is-blockchain-the-next-revolution-after-the-internet/

Đọc thêm: